Ngày 09/10/2025, Hội đồng Khoa học Công nghệ Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (Tập đoàn TKV) tổ chức Hội nghị nghiệm thu đề tài “Nghiên cứu khả năng và đề xuất mô hình mô phỏng khai thác than ĐBSH bằng công nghệ vi sinh vật” do Viện Khoa học Công nghệ Mỏ thực hiện. Chủ trì Hội nghị là Ông Đỗ Hồng Nguyên, Trưởng ban Khoa học, công nghệ thông tin và chiến lược phát triển Tập đoàn – Phó chủ tịch Hội đồng
Hội đồng nghiệm thu kết quả nghiên cứu của đề tài
Việt Nam có hai vùng than lớn: Quảng Ninh và Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH). Vùng than Quảng Ninh đã được phát hiện và khai thác từ thời Pháp thuộc, với trữ lượng còn lại khoảng 4 tỷ tấn. Vùng than Đồng bằng sông Hồng, nằm ở phía Đông Bắc Việt Nam với tài nguyên phần đất liền khoảng 212 tỷ tấn. Tuy nhiên, khu vực bể than có địa chất rất phức tạp, đặc biệt là về điều kiện thủy văn và địa chất công trình. Các lớp đá chủ yếu có mức độ gắn kết yếu, bở rời, có khả năng thấm, chứa và dẫn nước tốt, tiềm ẩn nhiều rủi ro nên việc khai thác tài nguyên than bằng các phương pháp truyền thống là không khả thi.
Gần đây, khí hóa sinh học (UCBG) hoặc chuyển đổi sinh học than đã nổi lên như một giải pháp thay thế quan trọng với những lợi ích kinh tế xã hội môi trường đáng kể. Đây là cơ sở quan trọng cho việc nghiên cứu phát triển than ĐBSH, nhưng cần phải nghiên cứu sâu rộng để xem xét khả năng sử dụng công nghệ và tối ưu hóa tính đặc hiệu và hiệu quả của quá trình phân hủy vi khuẩn, cũng như để áp dụng công nghệ này vào sản xuất công nghiệp. Chính vì vậy, việc thực hiện đề tài: “Nghiên cứu khả năng và đề xuất mô hình mô phỏng khai thác than đồng bằng sông Hồng bằng công nghệ vi sinh vật” có tính cấp thiết và ý nghĩa khoa học và thực tế.
Chủ nhiệm Đề tài, TS. Đỗ Ngọc Tước báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài
Theo nội dung báo cáo kết quả của Đề tài, các nghiên cứu bước đầu tại ĐBSH đã tổng hợp các chủng vi khuẩn bản địa trong than và nước ngầm và hiệu suất sinh khí từ các nghiên cứu trước đây. Kết quả so sánh đặc điểm tính chất cơ lý, môi trường vỉa, chủng vi khuẩn trong than và nước với các bể than trên thế giới đã đề xuất phạm vi sử dụng UCBG tại ĐBSH từ mức -300 đến -600, các vỉa than có bề dày > 2m; pH = 6,8-7,5; nhiệt độ < 45 độ; độ mặn < 1%. Bằng kết quả nghiên cứu lý thuyết kết hợp mô hình mô phỏng quá trình UCBG đã dự báo sản lượng khí methane, hiểu rõ cơ chế sinh khí và đề xuất một số thông số công nghệ phù hợp: khoảng cách giữa các lỗ khoan bơm- hút; đường kính lỗ khoan, áp lực bơm… Tuy nhiên, các dữ liệu đề tài mới có từ kết quả thí nghiệm mẫu than theo chiều sâu tại 5 tập vỉa ở lỗ khoan LK.KH-01.VS và theo diện rộng với các tập vỉa có độ sâu từ 550-650m của các lỗ khoang LK.110, LK.111, LK.112, LK.113 khu vực Nam Phú nên cần tiếp tục nghiên cứu trên diện rộng và thử nghiệm tại phòng thí nghiệm, pilot và thử nghiệm hiện trường làm cơ sở cho các bước xây dựng Dự án thử nghiệm.
Phát biểu kết luận Hội nghị nghiệm thu, Phó Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu – Ông Đỗ Hồng Nguyên đã định hướng cho nhóm tác giả Đề tài đề xuất kế hoạch nghiên cứu tiếp theo để phát triển bể than Đồng bằng Sông Hồng.
Ông Phan Văn Việt – Phó Viện trưởng phát biểu tiếp thu các ý kiến của Hội đồng
Phát biểu tại Hội nghị, Ông Phan Văn Việt – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Mỏ – Vinacomin tiếp thu các ý kiến của Hội đồng để nhóm tác giả chỉnh sửa, bổ sung hoàn thiện báo cáo phục vụ nghiệm thu đề tài./.
Đ.T.
